۱- عناوین این جلسه
در این جلسه ابتدا چرخه اجتناب و منطق درمانی مواجهه آشنا می‌شویم. سپس هرم اضطراب را آموزش میدهیم و شیوه‌ی مواجهه‌ی گام به گام و درجه بندی شده را معرفی میکنیم.
۲- آموزش چرخه اجتناب و منطق درمانی مواجهه
تمام افرادی که دچار اضطراب میشن، ترجیح میدن که از این موقعیت‌ها دوری یا اجتناب کنن. مثلا در اختلال فوبی اختصاصی اگر فردی از گربه می‌ترسد از تمام گربه‌ها اجتناب می‌کند یا اگر از فضاهای بسته و تاریک می‌ترسد، هیچ وقت به سینما نمی‌رود. این اجتناب باعث میشود به طور موقت از اون اضطراب در امان باشن اما به مرور، این اضطراب بیشتر میشه. مثلا اگر فردی که از گربه هراس دارد هیچ وقت با گربه مواجه نشود، هرگز متوجه این موضوع نمی‌شود که اونقدرا هم که فکر می‌کرد گربه وحشتناک نیست. به طور کلی وقتی اتفاقی رو تجربه نکنیم و در موقعیت قرار نگیریم، تصویر یا خاطر‌ه‌ای از موفقیت در حافظه‌ی ما شکل نمیگیره که بتونیم بهش اتکا کنیم و بگیم قبلن این شرایط رو تجربه کردم و فاجعه ای هم رخ نداده. علاوه بر این اضطراب گاهی مانع میشه ما کارهایی که واقعا دوست داریم انجام بدیم. بنابراین اگر خودمون رو با اون موقعیت ها روبرو کنیم، این رویارویی یا مواجهه مثل پلی برای رسیدن به چیزی هست که واقعا میخوایم. فرض کنید شما به عنوان یک نوجوان مبتلا به اضطراب اجتماعی می‌خواهید کاری انجام بدین یا یه مهارتی کسب کنید که بهش علاقه دارید اما می‌ترسید کارهایی کنید که برای رسیدن بهش لازمه مثلا پرسیدن سوالی از معلم سر کلاس، معرفی کردن خودتون به یک فرد جدید، تعریف کردن جوک برای گروهی از دوستان و ... یا فرض کنید کسی که از آب می‌ترسه، برای آموزش شنا اول لازمه وارد قسمت کم عمق بشه و به مرور وقتی تونست روی آب خودش رو نگه داره با کمک مربی وارد قسمت عمیق بشه. به این می‌گن مواجهه تدریجی که باعث میشه به مرور اضطراب شما کاهش پیدا کنه.
۳-آموزش هرم اضطراب و پیدا کردن نقطه شروع مواجهه
اولین کاری که برای شروع تمرین مواجهه باید انجام بدیم، ساختن یک هرم و تهیه لیستی از موقعیت‌ها یا اشیایی است که شما رو دچار اضطراب شدید میکنه، طوری که از اون موقعیت‌ها و اشیا اجتناب می‌کنید یا می‌ترسید. به هر کدوم از این موقعیت‌های نمره اضطراب از ۰ تا ۱۰۰ بدین. بالای هرم پر اضطراب‌ترین و پایین هرم، کم اضطراب‌ترین رو می‌نویسید. حالا هر کدوم از این موقعیت‌ها رو در هرم جداگانه‌ای قرار میدیم و درجه بندی میکنیم از ۰ تا ۱۰۰. سپس نقطه‌ی شروع تمرین رو پیدا کنید. معمولا از نقطه ای که امتیازش بین ۳۰-۳۵ باشه شروع میکنیم. به مرور زمان اعتماد به نفس شما بیشتر و ترس و اضطراب شما کمتر میشه. علاوه بر اون شما یاد می‌گیرید که وقتی اجتناب به تدریج کم بشه، اضطراب هم به مرور کاهش پیدا میکنه و این نتایج مثبت بسیاری به همراه داره مانند گرفتن توجه مثبت از دیگران و ایجاد تجربه مثبت جدید در حافظه. این نتایج مثبت مانند پاداش عمل می‌کنن، به شما انگیزه میدن برای امتحان کردن موقعیت‌های سخت‌تر با اضطراب بیشتر.
فرض کنید سارا خیلی دوست داره با مدرسه به اردو بره و همراه دوستاش شب رو در چادر بخوابه ولی از ترس عنکبوت، قید اردو رو زده. برای درمان این ترس یا فوبی به روانشناس مدرسه مراجعه میکنه. روانشناس ازش می‌خواد لیستی از موقعیت‌هایی که در رابطه با عنکبوت ازشون می‌ترسه تهیه کنه سپس اونها رو به ترتیب میزان اضطرابی که در سارا ایجاد می‌کنند مرتب کنه و بهشون امتیاز بده. سارا هرم اضطرابی خودش رو از کم اضطراب‌ترین به پر اضطراب‌ترین موقعیت به شکل زیر نوشته:
وقتی یک عنکبوت، بیرون از چادر در حال راه رفتنه ۱۰
وقتی عنکبوت داخل چادر ما میشه ۲۰
وقتی عنکبوت نزدیک لباس من راه میره ۳۵
وقتی عنکبوت روی لباسم راه میره ۵۰
وقتی عنکبوت روی من بالای لباسم راه میره ۷۰
وقتی عنکبوت روی بدن لختم راه میره ۹۰
وقتی عنکبوت نزدیک یا روی صورتم راه میره ۱۰۰
بعد از اون روانشناس از ریلکسیشن استفاده میکنه تا بدن سارا در وضعیت آرومی قرار بگیره و بعد در یک فضای آروم ازش می‌خواد عنکبوت رو بیرون از چادر تصور کنه تا اضطرابش کم بشه. بعد وارد بخش بعدی میشه یعنی تصور عنکبوت در حالیکه داره وارد چادر میشه. درجه اضطرابش بالا میره ولی باز ادامه میده تا میزان اصطرابش کمتر بشه و وارد مرحله بعدی میشه. سارا مرتب در حال تجسم کردن و ریلکس کردن عضلاتشه. باید این تمرین رو به طور مداوم تا چند جلسه ادامه بده تا اینکه اضطرابش از عنکبوت روی صورت به کمترین میزان برسه و بتونه در اردوی مدرسه شرکت کنه.
۴- تکلیف: هرم خودت را ترسیم کن و نقطه شروع را پیدا کن
برای تکلیف این جلسه از فرزندتان خواستیم هرم اضطراب خود را تکمیل کند و یکی از آیتم‌های این هرم که امتیازش بین ۳۰-۳۵ هست را به عنوان نقطه شروع انتخاب کند و یک مواجهه مانند مثال عنکبوت انجام دهد..
